Bạn có muốn hiểu rõ về giao thức SNMP là gì và cách nó hoạt động? Nếu vậy, bạn đã đến đúng nơi! Trong bài viết này, InterData sẽ cung cấp cho bạn thông tin đầy đủ về giao thức SNMP và những lợi ích mà SNMP mang lại, kèm theo đó là thành phần và cơ chế hoạt động của SNMP 2024. Đọc tiếp để khám phá nhé!
Khám phá SNMP là gì?
SNMP viết tắt của Simple Network Management Protocol (Giao Thức Giám sát Mạng Đơn Giản). Được sử dụng để truyền thông tin quản lý trong mạng, đặc biệt là trong các mạng LAN, tuyển chọn phiên bản tương ứng.
Tính hữu ích của SNMP trong quản trị mạng là do khả năng thu thập thông tin về các thiết bị kết nối mạng một cách chuẩn hóa trên nhiều loại phần cứng và phần mềm.
Hầu như không có quản trị viên mạng nào từ bỏ SNMP. Thay vào đó, hầu hết họ đều tin tưởng vào nó vì gần như tất cả các loại thiết bị từ nhiều nhà sản xuất khác nhau đều hỗ trợ SNMP, giúp họ có khả năng giám sát toàn diện nhờ công nghệ này.
Các thành phần của giao thức SNMP
Kiến trúc của SNMP được cấu thành từ 5 thành phần chính, được tổ chức trong 2 chủ thể riêng biệt là các Trạm Quản lý Mạng (Network Management Station) và các thành phần trong Mạng (Network Element).
Dưới đây là chi tiết về 5 thành phần này:
- SNMP Agent: Là phần mềm chạy trên các thiết bị mạng, cho phép chúng trao đổi thông tin với các Client thông qua giao thức SNMP. SNMP Agent chứa các thông tin về trạng thái hoạt động của thiết bị, bao gồm thông tin về CPU, bộ nhớ, băng thông, tình trạng kết nối và các thông tin khác.
- SNMP Manager: Là phần mềm chạy trên các máy tính hoặc thiết bị khác, được sử dụng để giám sát và quản lý các thiết bị mạng. SNMP Manager có khả năng truy cập và điều khiển các thông tin của SNMP Agent trên các thiết bị mạng.
- Các thiết bị được quản lý bằng SNMP bao gồm một loạt các phần tử mạng như: router, switches, server, máy trạm và máy in. Chúng đều được giám sát và quản lý thông qua giao thức này.
- Cơ sở thông tin quản lý (Management Information Base – MIB) là một tập tin văn bản, thường có đuôi .mib, được sử dụng để phân loại và mô tả thông tin của các đối tượng được hỗ trợ bởi một thiết bị cụ thể. MIB cho phép SNMP kiểm soát và theo dõi trạng thái của các thuộc tính này.
- Để sử dụng các thông tin trong MIB, nó cần được tải vào SNMP Manager (NMS). Mỗi mục trong MIB được đính kèm với một Định danh Đối tượng (OID).
- OID, hay Object ID, là viết tắt của Định danh Đối tượng. Được biểu diễn dưới dạng chuỗi số được phân tách bằng dấu chấm. Cơ sở thông tin quản lý MIB quản lý hai loại đối tượng chính: Scalar (Vô hướng) và Tabular (Bảng). Các đối tượng Scalar được xác định bằng một cá thể đối tượng, có nghĩa là chỉ có một kết quả duy nhất.
- Trong khi đó, các đối tượng Tabular được xác định bằng nhiều cá thể đối tượng liên quan được nhóm lại trong các bảng MIB.
Cơ chế hoạt động của SNMP
Dữ liệu di chuyển trong mạng thông qua nhiều hành động như di chuyển, duyệt, hoặc tải dữ liệu. SNMP tham gia vào quá trình tương tác với mạng để trao đổi thông tin về hoạt động của các thiết bị mạng.
Thông tin trên bao gồm số byte đã truyền, số gói tin và lỗi được gửi và nhận trên bộ định tuyến, tốc độ kết nối giữa các thiết bị, hoặc số lượt truy cập mà máy chủ web đã nhận được.
SNMP hoạt động bằng cách gửi các tin nhắn, gọi là đơn vị dữ liệu giao thức (PDU – Protocol Data Unit) đến các thiết bị trong mạng tương thích với SNMP. Các tin nhắn được gọi là SNMP Get-Request.
Bằng cách sử dụng các yêu cầu, quản trị mạng có thể theo dõi gần như mọi giá trị dữ liệu được chỉ định. Tất cả thông tin được thu thập bởi SNMP có thể được chuyển đến một phần mềm khác để hiển thị hoặc lưu trữ dữ liệu, tùy thuộc vào sự lựa chọn của quản trị viên.
Thường trong hầu hết các tình huống, SNMP hoạt động theo một mô hình đồng bộ, trong đó việc truyền thông được khởi tạo bởi người quản trị SNMP và tác nhân gửi phản hồi. Các lệnh và thông điệp này, thường được chuyển qua giao thức UDP hoặc TCP/IP, được gọi là đơn vị dữ liệu giao thức (PDU):
Dưới đây là một số lệnh chính trong SNMP và cách chúng hoạt động:
- GET: Lệnh này được tạo ra bởi trình quản lý SNMP và gửi đến một agent để lấy giá trị của một biến số cụ thể, được xác định bởi OID của nó trong một MIB.
- RESPONSE: Sau khi nhận yêu cầu GET, agent gửi lệnh RESPONSE trở lại cho trình quản lý SNMP. Lệnh này chứa các giá trị của các biến mà trình quản lý đã yêu cầu.
- GETNEXT: Là lệnh được trình quản lý SNMP gửi đến agent để lấy giá trị của OID tiếp theo trong cấu trúc cây của MIB.
- GETBULK: Trình quản lý SNMP gửi lệnh này đến agent để lấy dữ liệu từ nhiều biến cùng một lúc, giúp tăng tốc quá trình truy xuất dữ liệu.
- SET: Lệnh SET được trình quản lý SNMP gửi đến agent để thay đổi cấu hình hoặc trạng thái của các thiết bị mạng, dựa trên các thông tin mới.
- TRAP: Là cảnh báo không đồng bộ được gửi từ agent đến trình quản lý SNMP để thông báo về các sự kiện quan trọng như lỗi hoặc sự cố đã xảy ra trên mạng.
Lợi ích nổi bật SNMP mang lại
Khi đã hiểu được SNMP là gì, cách hoạt động của SNMP là gì, nhiều người quan tâm đến lợi ích của giao thức này mang lại:
- Quản lý mạng hiệu quả hơn: SNMP cho phép quản trị viên mạng theo dõi, quản lý và điều khiển các thiết bị mạng từ một điểm duy nhất. Điều này giúp tăng cường hiệu quả quản lý mạng, giảm thiểu thời gian và chi phí.
- Giảm thời gian và chi phí bảo trì: SNMP cho phép phát hiện và giám sát các vấn đề kỹ thuật trên các thiết bị mạng trước khi gây ra sự cố. Điều này giúp giảm thiểu thời gian sửa chữa và chi phí bảo trì mạng.
- Cải thiện tính sẵn sàng của mạng: SNMP cung cấp thông tin về tình trạng của các thiết bị mạng, giúp phát hiện và giải quyết các vấn đề kỹ thuật kịp thời, từ đó giảm thiểu thời gian chết máy.
- Đánh giá hiệu suất mạng: SNMP cho phép quản trị viên giám sát các thông số hiệu suất mạng như băng thông, tải trọng mạng, số lượng gói tin và thời gian hồi đáp, từ đó đánh giá hiệu suất mạng và phát hiện các vấn đề hiệu suất.
- Tăng cường tính bảo mật của mạng: SNMPv3, phiên bản được cải tiến nhất, hỗ trợ các tính năng bảo mật như mã hóa và xác thực để bảo vệ thông tin quan trọng trên mạng.
Mục tiêu của SNMP là gì?
Mục tiêu cơ bản của SNMP là cung cấp khả năng giám sát và quản lý trạng thái của các thiết bị mạng. Tuy nhiên, SNMP chủ yếu tập trung vào việc thu thập và cung cấp thông tin cơ bản về các thành phần mạng. Để hiểu rõ hơn và tận dụng thông tin này, quản trị viên thường cần sử dụng các công cụ phân tích và xử lý dữ liệu khác nhau.
Khi kết hợp với các công cụ giám sát như PRTG, SNMP có thể cung cấp một loạt các tính năng hữu ích để quản lý mạng, bao gồm:
- Tổ chức cấu trúc mạng: SNMP kết hợp với các công cụ giám sát như PRTG giúp tổ chức cấu trúc mạng một cách rõ ràng và hiệu quả.
- Cảnh báo và thông báo đẩy: SNMP cung cấp thông tin thời gian thực về trạng thái mạng, cho phép quản trị viên có phản ứng kịp thời đối với các sự kiện quan trọng như sự cố mạng hoặc tình trạng bảo mật.
- Báo cáo thống kê: Công cụ giám sát hỗ trợ tạo ra các báo cáo thống kê dễ hiểu và trực quan, giúp quản trị viên hiểu rõ hơn về hiệu suất và tình trạng của mạng.
- Lập kế hoạch: Dựa trên dữ liệu thu thập từ SNMP, quản trị viên có thể lập kế hoạch vận hành hệ thống mạng một cách thông minh và hiệu quả. Việc đưa ra các kế hoạch dự phòng, cân bằng tải và nâng cấp hạ tầng mạng trở nên dễ dàng hơn.
Cách sử dụng SNMP
Để quản lý mạng một cách hiệu quả bằng SNMP, người quản trị cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Cài đặt SNMP Agent trên thiết bị mạng: Đầu tiên, người quản trị cần cài đặt phần mềm SNMP Agent trên các thiết bị mạng mà họ muốn giám sát. SNMP Agent sẽ thu thập thông tin về trạng thái và hoạt động của các thiết bị này, sau đó gửi dữ liệu đó đến SNMP Manager.
- Cấu hình SNMP Manager: Sau khi cài đặt SNMP Agent, người quản trị cần cấu hình SNMP Manager để có thể thu thập và xử lý thông tin từ các thiết bị mạng. Quá trình này bao gồm việc chỉ định địa chỉ IP của SNMP Manager, cũng như thiết lập các thông số khác như chuỗi community, làm nền tảng cho việc xác định quyền truy cập của người dùng vào SNMP Agent.
- Sử dụng NMS để quản lý mạng: Khi SNMP Agent và SNMP Manager đã được cấu hình, người quản trị có thể sử dụng phần mềm Network Management System (NMS) để quản lý mạng.
- NMS sẽ thu thập dữ liệu từ các thiết bị mạng thông qua SNMP Agent và hiển thị chúng dưới dạng biểu đồ, đồ thị hoặc báo cáo. Bên cạnh đó, người quản trị còn có thể thiết lập cảnh báo để được thông báo khi có sự cố xảy ra trên mạng, giúp họ phản ứng kịp thời và giải quyết vấn đề.
InterData hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về SNMP là gì, các tính năng, cách hoạt động của SNMP là gì và những lợi ích SNMP mang lại. Tầm quan trọng của SNMP không thể phủ nhận và dự kiến sẽ tiếp tục được sử dụng trong quản lý mạng trong thời gian tới.
