Công nghệ nhận diện khuôn mặt (Facial Recognition) đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực bảo mật, thi hành pháp luật, và cả trong cuộc sống hàng ngày. Từ việc mở khóa điện thoại đến nhận diện tội phạm và cải thiện trải nghiệm khách hàng, công nghệ này đang thay đổi cách chúng ta tương tác với thế giới xung quanh. Trong bài viết này, InterData sẽ cùng bạn khám phá Facial Recognition là gì, cách công nghệ nhận diện khuôn mặt hoạt động, lợi ích và hạn chế của nó, cũng như những ứng dụng thực tế trong các ngành công nghiệp khác nhau. Đọc ngay!
Facial Recognition là gì?
Facial Recognition (Nhận diện khuôn mặt) là một phương pháp sử dụng công nghệ để xác định hoặc xác nhận danh tính của một cá nhân qua khuôn mặt của họ. Hệ thống nhận diện khuôn mặt có thể được sử dụng để nhận diện người trong các bức ảnh, video hoặc trong thời gian thực.
Nhận diện khuôn mặt là một dạng bảo mật sinh trắc học. Các hình thức bảo mật sinh trắc học khác bao gồm nhận diện giọng nói, nhận diện vân tay và nhận diện võng mạc hoặc mống mắt.
Công nghệ nhận diện khuôn mặt chủ yếu được sử dụng trong an ninh và thi hành pháp luật, mặc dù hiện nay ngày càng có nhiều sự quan tâm đến các ứng dụng khác.
Công nghệ Facial Recognition hoạt động như thế nào?
Nhiều người đã quen thuộc với công nghệ nhận diện khuôn mặt qua FaceID sử dụng để mở khóa iPhone (mặc dù đây chỉ là một ứng dụng của nhận diện khuôn mặt).
Thông thường, nhận diện khuôn mặt không dựa vào cơ sở dữ liệu ảnh khổng lồ để xác định danh tính của một cá nhân – nó chỉ đơn giản nhận diện và xác nhận một người là chủ sở hữu duy nhất của thiết bị, đồng thời hạn chế quyền truy cập của người khác.
Ngoài việc mở khóa điện thoại, nhận diện khuôn mặt còn hoạt động bằng cách so khớp các khuôn mặt của những người đi qua các camera đặc biệt với hình ảnh của những người trong danh sách theo dõi.
Danh sách theo dõi có thể chứa ảnh của bất kỳ ai, kể cả những người không bị nghi ngờ làm gì sai trái, và những bức ảnh này có thể đến từ bất kỳ đâu – thậm chí từ tài khoản mạng xã hội của chúng ta. Các hệ thống công nghệ Facial Recognition có thể khác nhau, nhưng nhìn chung, chúng hoạt động theo các bước sau:
Bước 1: Phát hiện khuôn mặt
Camera phát hiện và định vị hình ảnh khuôn mặt, có thể là khuôn mặt đơn lẻ hoặc trong đám đông. Hình ảnh có thể cho thấy người đó nhìn thẳng vào ống kính hoặc nhìn nghiêng.
Bước 2: Phân tích khuôn mặt
Tiếp theo, một hình ảnh của khuôn mặt được chụp và phân tích. Hầu hết các công nghệ nhận diện khuôn mặt dựa vào hình ảnh 2D thay vì 3D vì nó thuận tiện hơn trong việc so khớp một hình ảnh 2D với các bức ảnh công khai hoặc các bức ảnh trong cơ sở dữ liệu.
Phần mềm sẽ đọc hình học khuôn mặt của bạn. Các yếu tố quan trọng bao gồm khoảng cách giữa hai mắt, độ sâu của ổ mắt, khoảng cách từ trán đến cằm, hình dáng của xương gò má, và đường viền môi, tai và cằm. Mục tiêu là nhận diện các điểm đặc trưng của khuôn mặt để phân biệt khuôn mặt của bạn.
Bước 3: Chuyển đổi hình ảnh thành dữ liệu
Quá trình chụp khuôn mặt chuyển đổi thông tin analog (khuôn mặt) thành một bộ thông tin số (dữ liệu) dựa trên các đặc điểm khuôn mặt của người đó.
Phân tích khuôn mặt của bạn thực chất được chuyển thành một công thức toán học. Mã số này gọi là faceprint. Giống như dấu vân tay, mỗi người đều có faceprint riêng biệt.
Bước 4: Tìm kiếm sự khớp
Faceprint của bạn sau đó sẽ được so khớp với cơ sở dữ liệu các khuôn mặt khác đã biết. Ví dụ, FBI có quyền truy cập vào tới 650 triệu bức ảnh, lấy từ các cơ sở dữ liệu của các tiểu bang khác nhau.
Trên Facebook, bất kỳ bức ảnh nào được gắn thẻ với tên của người nào đó sẽ trở thành một phần trong cơ sở dữ liệu của Facebook, và có thể được sử dụng cho nhận diện khuôn mặt. Nếu faceprint của bạn trùng khớp với một hình ảnh trong cơ sở dữ liệu nhận diện khuôn mặt, một quyết định sẽ được đưa ra.
Trong tất cả các phép đo sinh trắc học, nhận diện khuôn mặt được coi là tự nhiên nhất. Điều này hoàn toàn hợp lý, vì chúng ta thường nhận diện bản thân và người khác qua khuôn mặt, thay vì qua vân tay hay mống mắt. Ước tính rằng hơn một nửa dân số thế giới thường xuyên tiếp xúc với công nghệ nhận diện khuôn mặt.
Ví dụ thực tế về công nghệ nhận diện khuôn mặt
Dưới đây là một số ví dụ thực tế để bạn có thể hình dung được công nghệ Facial Recognition là gì.
Amazon
Amazon trước đây đã quảng bá dịch vụ nhận diện khuôn mặt đám mây mang tên Rekognition cho các cơ quan thực thi pháp luật.
Tuy nhiên, trong một bài đăng blog vào tháng 6 năm 2020, công ty thông báo sẽ tạm dừng việc sử dụng công nghệ này của cảnh sát trong một năm. Lý do là để có thời gian áp dụng các đạo luật liên bang ở Mỹ nhằm bảo vệ quyền con người và tự do dân sự.
Apple
Apple sử dụng nhận diện khuôn mặt để giúp người dùng nhanh chóng mở khóa điện thoại, đăng nhập vào các ứng dụng và thực hiện mua sắm.
British Airways
British Airways cho phép nhận diện khuôn mặt cho hành khách khi lên máy bay từ Mỹ. Khuôn mặt của hành khách có thể được quét bởi một camera để xác minh danh tính mà không cần phải xuất trình hộ chiếu hay thẻ lên máy bay.
Hãng hàng không này đã sử dụng công nghệ này cho các chuyến bay nội địa tại Heathrow và đang hướng tới việc áp dụng lên các chuyến bay quốc tế từ sân bay này.
Cigna
Cigna, một công ty bảo hiểm y tế tại Mỹ, cho phép khách hàng ở Trung Quốc gửi yêu cầu bảo hiểm y tế qua một bức ảnh thay vì chữ ký viết tay, nhằm giảm thiểu gian lận.
Coca-Cola
Coca-Cola đã sử dụng nhận diện khuôn mặt trên toàn thế giới, ví dụ như thưởng cho khách hàng khi họ tái chế tại một số máy bán hàng tự động ở Trung Quốc, cung cấp quảng cáo cá nhân hóa tại các máy bán hàng ở Australia, và marketing sự kiện tại Israel.
Facebook bắt đầu sử dụng nhận diện khuôn mặt tại Mỹ từ năm 2010 khi tự động gắn thẻ người trong các bức ảnh thông qua công cụ gợi ý thẻ. Công cụ này quét khuôn mặt của người dùng và đưa ra gợi ý về người đó là ai. Kể từ năm 2019, Facebook đã làm tính năng này trở thành tùy chọn để trở nên tập trung vào quyền riêng tư hơn.
Google tích hợp công nghệ nhận diện khuôn mặt vào Google Photos và sử dụng nó để phân loại ảnh và tự động gắn thẻ dựa trên những người nhận diện được.
MAC make-up
MAC make-up sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt tại một số cửa hàng của mình, cho phép khách hàng “thử” trang điểm ảo thông qua gương thực tế ảo trong cửa hàng.
McDonald’s
McDonald’s đã sử dụng nhận diện khuôn mặt tại các nhà hàng ở Nhật Bản để đánh giá chất lượng dịch vụ khách hàng, bao gồm việc phân tích xem nhân viên có đang mỉm cười khi giúp đỡ khách hàng không.
Snapchat
Snapchat là một trong những người tiên phong trong phần mềm nhận diện khuôn mặt: cho phép các thương hiệu và tổ chức tạo các bộ lọc hình khuôn mặt. Vì vậy, những khuôn mặt chú chó và vương miện hoa luôn xuất hiện trên mạng xã hội.
Lợi ích của nhận diện khuôn mặt
Việc sử dụng công nghệ Facial Recognition mang lại nhiều lợi ích tiềm năng, bao gồm:
- Tăng cường xác thực: Với nhận diện khuôn mặt, không cần phải tiếp xúc vật lý với thiết bị để xác thực như các phương pháp xác thực sinh trắc học khác, chẳng hạn như máy quét vân tay, có thể không hoạt động đúng nếu tay người dùng có bụi bẩn.
- Cải thiện bảo mật trong các tình huống cụ thể: Nhận diện khuôn mặt an toàn hơn việc sử dụng mật khẩu dễ đoán và bảo mật hơn trong môi trường công cộng, nơi có thể có người nhìn qua vai để xem mật khẩu của bạn. Tuy nhiên, các phương pháp bảo mật sinh trắc học khác như nhận diện mống mắt lại an toàn hơn.
- Tích hợp dễ dàng với các tính năng bảo mật hiện có: Các ứng dụng trên điện thoại có camera phía trước có thể sử dụng nhận diện khuôn mặt để bảo mật.
- Cải thiện độ chính xác của kết quả: Các cải tiến trong công nghệ học máy (ML), quá trình ánh xạ và tốc độ xử lý tổng thể đã giúp nâng cao độ chính xác của kết quả.
- Quy trình tự động: Tại nhiều sân bay, nhận diện khuôn mặt có thể tự động hóa quy trình xác thực cho hành khách. Họ có thể làm thủ tục chuyến bay với hộ chiếu sinh trắc học, giúp họ bỏ qua các hàng dài và đi qua các điểm kiểm tra tự động thay vì phải chờ đợi.
Hạn chế của nhận diện khuôn mặt
Quan trọng là phải hiểu rõ giới hạn của AI nhận diện khuôn mặt. Dưới đây là một số nhược điểm lớn của Facial Recognition:
- Nhận diện sai: Việc chỉ dựa vào nhận diện khuôn mặt có thể dẫn đến việc nhận diện sai đối tượng tình nghi phạm tội.
- Không chính xác với người cao tuổi: Nhận diện khuôn mặt trở nên ít chính xác hơn khi người dùng có tuổi.
- Định kiến về chủng tộc và giới tính: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhận diện khuôn mặt ít hiệu quả trong việc nhận diện người da màu và phụ nữ.
- Có thể bị đánh lừa: Đeo khẩu trang, kính râm, hoặc thậm chí là trang điểm có thể làm giảm độ chính xác của nhận diện khuôn mặt.
- Có thể xâm phạm quyền riêng tư: Nhiều người chỉ trích rằng nhận diện khuôn mặt là một sự xâm phạm quyền riêng tư cá nhân. Với các thuật toán chính xác hơn, ngày càng có nguy cơ ai đó có thể chụp ảnh bạn ở nơi công cộng và sử dụng AI để tìm thêm thông tin.
- Tiềm ẩn rủi ro bảo mật: Dữ liệu khuôn mặt của bạn có thể bị thu thập và lưu trữ, thường là mà không có sự đồng ý của bạn. Tin tặc có thể truy cập và đánh cắp dữ liệu đó.
- Vấn đề sở hữu tiềm tàng: Bạn có thể đã từ bỏ quyền sở hữu hình ảnh khuôn mặt của mình khi đồng ý với các chính sách quyền riêng tư trên mạng xã hội.
- Giám sát: Một số người lo ngại rằng việc sử dụng nhận diện khuôn mặt kết hợp với các camera video phổ biến, trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu sẽ tạo ra khả năng giám sát hàng loạt, có thể hạn chế tự do cá nhân. Trong khi công nghệ nhận diện khuôn mặt giúp chính phủ truy tìm tội phạm, nó cũng có thể cho phép họ theo dõi những người bình thường và vô tội bất cứ lúc nào.
- Lưu trữ dữ liệu lớn: Phần mềm nhận diện khuôn mặt dựa vào công nghệ học máy, đòi hỏi phải có bộ dữ liệu lớn để “học” và đưa ra kết quả chính xác. Các bộ dữ liệu lớn như vậy cần có hệ thống lưu trữ dữ liệu mạnh mẽ. Các công ty nhỏ và vừa có thể không có đủ nguồn lực để lưu trữ dữ liệu cần thiết.
Ứng dụng thực tế của công nghệ Facial Recognition
Công nghệ nhận diện khuôn mặt được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm:
Mở khóa điện thoại
Nhiều điện thoại, bao gồm cả các iPhone mới nhất, sử dụng nhận diện khuôn mặt để mở khóa thiết bị. Công nghệ này cung cấp một cách mạnh mẽ để bảo vệ dữ liệu cá nhân và đảm bảo rằng dữ liệu nhạy cảm không bị truy cập nếu điện thoại bị đánh cắp.
Thi hành pháp luật
Nhận diện khuôn mặt đang được các cơ quan thực thi pháp luật sử dụng thường xuyên. Theo báo cáo của NBC, công nghệ này đang ngày càng phổ biến trong các cơ quan thực thi pháp luật tại Mỹ, và điều tương tự cũng xảy ra ở các quốc gia khác.
Cảnh sát thu thập ảnh chụp chân dung của những người bị bắt và so sánh chúng với các cơ sở dữ liệu nhận diện khuôn mặt của địa phương, tiểu bang và liên bang. Khi ảnh của một người bị bắt được chụp, bức ảnh của họ sẽ được thêm vào các cơ sở dữ liệu để được quét mỗi khi cảnh sát thực hiện một cuộc tìm kiếm tội phạm khác.
Tìm kiếm người mất tích
Nhận diện khuôn mặt có thể được sử dụng để tìm kiếm người mất tích và nạn nhân của buôn bán người. Nếu những người mất tích được thêm vào cơ sở dữ liệu, cơ quan thực thi pháp luật có thể được cảnh báo ngay khi họ được nhận diện qua công nghệ nhận diện khuôn mặt dù là tại sân bay, cửa hàng bán lẻ hay các không gian công cộng khác.
Giảm tội phạm bán lẻ
Facial Recognition được sử dụng để nhận diện khi nào những kẻ trộm có tiền án, tội phạm bán lẻ có tổ chức hoặc những người có tiền sử gian lận vào cửa hàng.
Hình ảnh của các cá nhân có thể được so sánh với các cơ sở dữ liệu lớn của tội phạm, để các chuyên gia bảo vệ tài sản và an ninh bán lẻ có thể được thông báo khi những người mua sắm tiềm tàng có nguy cơ vào cửa hàng.
Cải thiện trải nghiệm bán lẻ
Công nghệ này mang lại tiềm năng cải thiện trải nghiệm mua sắm cho khách hàng. Ví dụ, các kiosk trong cửa hàng có thể nhận diện khách hàng, đưa ra các gợi ý sản phẩm dựa trên lịch sử mua hàng của họ và chỉ dẫn họ đi đúng hướng. Công nghệ “Face pay” có thể cho phép người mua hàng bỏ qua các hàng thanh toán dài với các phương thức thanh toán chậm hơn.
Ngành ngân hàng
Ngân hàng trực tuyến sinh trắc học là một lợi ích khác của nhận diện khuôn mặt. Thay vì sử dụng mật khẩu một lần, khách hàng có thể xác nhận giao dịch bằng cách nhìn vào điện thoại thông minh hoặc máy tính của mình.
Với nhận diện khuôn mặt, không có mật khẩu nào để tin tặc có thể xâm nhập. Nếu tin tặc đánh cắp cơ sở dữ liệu hình ảnh của bạn, “phát hiện sự sống” – một kỹ thuật dùng để xác định xem nguồn của mẫu sinh trắc học có phải là con người thật hay là một bản sao giả – sẽ ngăn chặn họ sử dụng nó để mạo danh (theo lý thuyết).
Marketing và quảng cáo
Các nhà marketing đã sử dụng nhận diện khuôn mặt để nâng cao trải nghiệm người tiêu dùng. Ví dụ, thương hiệu pizza đông lạnh DiGiorno đã sử dụng nhận diện khuôn mặt cho một chiến dịch marketing vào năm 2017, trong đó công ty phân tích biểu cảm của người tham dự các bữa tiệc chủ đề DiGiorno để đo lường phản ứng cảm xúc của họ đối với pizza.
Y tế
Các bệnh viện sử dụng Facial Recognition để hỗ trợ chăm sóc bệnh nhân. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đang thử nghiệm việc sử dụng nhận diện khuôn mặt để truy cập hồ sơ bệnh nhân, đơn giản hóa quy trình đăng ký bệnh nhân, phát hiện cảm xúc và cơn đau ở bệnh nhân, thậm chí giúp nhận diện các bệnh di truyền cụ thể.
Theo dõi sự có mặt của học sinh hoặc công nhân
Một số cơ sở giáo dục ở Trung Quốc sử dụng nhận diện khuôn mặt để đảm bảo học sinh không bỏ học. Máy tính bảng được sử dụng để quét khuôn mặt của học sinh và so sánh với các bức ảnh trong cơ sở dữ liệu để xác minh danh tính của họ.
Thông qua cách này, công nghệ cũng có thể được sử dụng cho công nhân ký vào và ra khỏi nơi làm việc để nhà tuyển dụng có thể theo dõi sự có mặt của họ.
Nhận diện tài xế
Theo báo cáo của người tiêu dùng, các công ty xe hơi đang thử nghiệm nhận diện khuôn mặt để thay thế chìa khóa xe. Công nghệ này sẽ thay thế chìa khóa để truy cập và khởi động xe, và nhớ các tùy chọn của tài xế về vị trí ghế ngồi, gương chiếu hậu và các thiết lập đài phát thanh.
Nhận diện khuôn mặt đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong các hệ thống bảo mật và các ứng dụng công nghệ hiện đại. Mặc dù mang lại nhiều lợi ích về bảo mật và tiện ích, công nghệ này cũng đối mặt với các thách thức liên quan đến quyền riêng tư và độ chính xác.
Tuy nhiên, với sự phát triển không ngừng của trí tuệ nhân tạo và học máy, công nghệ nhận diện khuôn mặt hứa hẹn sẽ tiếp tục cải thiện và mở rộng phạm vi ứng dụng. Việc hiểu rõ về công nghệ Facial Recognition là gì sẽ giúp bạn áp dụng nó một cách hiệu quả và an toàn.
- Website: Interdata.vn
- Hotline: 1900-636822
- Email: [email protected]
- VPĐD: 240 Nguyễn Đình Chính, P.11. Q. Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh
- VPGD: Số 211 Đường số 5, KĐT Lakeview City, P. An Phú, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
