Django là gì? Tìm hiểu tất tần tật về Django framework trong 5 phút

Django là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều lập trình viên web và những người mới bắt đầu phát triển ứng dụng web thường thắc mắc. Django là một framework phát triển web mã nguồn mở, được viết bằng Python, và nổi bật với khả năng giúp lập trình viên xây dựng các ứng dụng web một cách nhanh chóng, hiệu quả và dễ dàng bảo trì. Trong bài viết sau, cùng tìm hiểu Django là gì, những điểm mạnh, hạn chế của Django, cùng hướng dẫn cài đặt và các lưu ý khi sử dụng framework này.

Django là gì?

Django là một framework web được viết bằng Python, đặc biệt thích hợp cho việc tạo ra các ứng dụng web nhanh chóng và bảo mật. Django cung cấp một hệ sinh thái hoàn chỉnh, bao gồm quản lý cơ sở dữ liệu, xác thực người dùng, và các tiện ích bảo mật.

Django được sử dụng để làm gì?

Django được ứng dụng rộng rãi trong nhiều mục đích khác nhau nhờ vào tính linh hoạt và khả năng mở rộng. Dưới đây là những ứng dụng phổ biến nhất của Django:

• Xây dựng website tin tức: Django giúp phát triển các trang web tin tức nhanh chóng nhờ vào ORM mạnh mẽ và khả năng quản lý dữ liệu linh hoạt.
• Tạo các cửa hàng trực tuyến: Django cung cấp các công cụ như xác thực người dùng, tích hợp thanh toán, v.v.
• Phát triển mạng xã hội: Dự án như Instagram đã sử dụng Django để xây dựng cơ sở hạ tầng ban đầu.
• Xây dựng hệ thống API: Django Rest Framework (DRF) là một công cụ hoàn hảo để tạo các API.

Vì sao các lập trình viên web yêu thích Django?

Django không chỉ là một framework web mạnh mẽ được viết bằng Python, mà còn là lựa chọn hàng đầu của rất nhiều lập trình viên trên toàn thế giới. Vậy điều gì khiến Django nổi bật hơn so với các framework khác như Flask hay Pyramid? Hãy cùng tìm hiểu qua ba lý do chính dưới đây:

1. Tốc độ phát triển nhanh chóng

Django giúp lập trình viên tiết kiệm đáng kể thời gian nhờ vào cấu trúc sẵn có mạnh mẽ và dễ cài đặt. Bạn có thể xây dựng một ứng dụng web hoàn chỉnh chỉ với vài dòng mã, nhờ những tính năng đã được tích hợp sẵn.

Một số tác vụ phổ biến mà Django hỗ trợ bao gồm:

• Xác thực người dùng: Quản lý đăng nhập, đăng ký, và phân quyền chỉ trong vài bước đơn giản.
• Quản trị nội dung: Giao diện quản trị mạnh mẽ giúp bạn dễ dàng quản lý cơ sở dữ liệu.
• Sơ đồ trang web và RSS: Tích hợp sẵn, không cần sử dụng công cụ bên ngoài.

Nhờ các tính năng này, Django trở thành công cụ lý tưởng cho cả người mới bắt đầu và lập trình viên chuyên nghiệp khi muốn xây dựng ứng dụng nhanh chóng và hiệu quả.

2. Tối ưu chi phí phát triển

Django là mã nguồn mở và hoàn toàn miễn phí, được phát triển và duy trì bởi Django Software Foundation – một tổ chức phi lợi nhuận. Điều này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính mà còn mang lại sự đảm bảo về chất lượng nhờ sự tham gia của một cộng đồng đông đảo.

Cộng đồng Django thường xuyên tổ chức các sự kiện như meetup, hội thảo và cập nhật phần mềm, nhằm giúp framework luôn được cải thiện và bảo trì tốt nhất. Với Django, bạn không chỉ tiết kiệm chi phí phát triển mà còn có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ hàng nghìn chuyên gia trên khắp thế giới.

3. Được cộng đồng sử dụng rộng rãi

Django không chỉ được sử dụng trong các dự án nhỏ mà còn được các doanh nghiệp lớn tin tưởng. Những cái tên nổi bật như:

• Instagram: Một trong những mạng xã hội lớn nhất thế giới.
• Mozilla Firefox: Trình duyệt web nổi tiếng.
• Pinterest: Nền tảng lưu trữ và chia sẻ hình ảnh phổ biến.
• National Geographic: Website chuyên về tài liệu và hình ảnh khoa học.

Sự phổ biến của Django đồng nghĩa với việc bạn sẽ luôn tìm được tài liệu, hướng dẫn và giải pháp cho mọi vấn đề phát sinh trong quá trình phát triển ứng dụng. Đây cũng là lý do tại sao Django luôn được đánh giá cao bởi cả người mới bắt đầu và các lập trình viên kỳ cựu.

Nhờ tốc độ phát triển nhanh, chi phí thấp và cộng đồng hỗ trợ rộng lớn, Django xứng đáng trở thành người bạn đồng hành lý tưởng trên hành trình phát triển ứng dụng web của bạn.

Django vận hành ra sao?

Django Framework hoạt động dựa trên kiến trúc “Model-View-Template” (MVT) hoặc “Model-View-Controller” (MVC), giúp bạn dễ dàng xây dựng các ứng dụng web chuyên nghiệp. Hãy cùng khám phá các thành phần chính và cách chúng phối hợp với nhau để mang lại sự hiệu quả vượt trội:

Hệ thống Model

Model trong Django là nơi xử lý và đại diện cho dữ liệu của bạn, đóng vai trò trung gian giữa ứng dụng và cơ sở dữ liệu. Django cung cấp một API ORM (Object-Relational Mapping) mạnh mẽ, giúp bạn tương tác với cơ sở dữ liệu dễ dàng mà không cần viết mã SQL trực tiếp.

Mỗi mô hình trong Django được định nghĩa với các thuộc tính xác định các trường dữ liệu, kiểu dữ liệu, các ràng buộc và mối quan hệ với các mô hình khác. Các phương thức của mô hình này cũng được sử dụng để thực hiện các thao tác liên quan đến dữ liệu như thêm mới, đọc, sửa đổi và xóa dữ liệu.

Ví dụ: Nếu bạn muốn tạo một bảng nhân viên, bạn có thể định nghĩa các trường như tên, địa chỉ, số điện thoại và ngày sinh. Django sẽ tự động tạo bảng và xử lý tất cả các thao tác liên quan đến cơ sở dữ liệu cho bạn. Điều này giúp bạn tiết kiệm thời gian và tập trung hơn vào việc phát triển tính năng.

Hệ thống View/ Template

Phần View/Template trong Django đảm nhận vai trò xử lý logic và trình bày dữ liệu cho người dùng. Khi người dùng nhập URL “yourwebsitename.com/employee/2020” vào trình duyệt, quá trình diễn ra như sau:

• Yêu cầu đến ứng dụng web của bạn: Yêu cầu được gửi đến Django, nơi mà trình điều phối URL (URL dispatcher) sẽ xác định hàm khung nhìn nào sẽ xử lý yêu cầu này.
  
• Khung web Django lấy thông tin về năm và tên hàm khung nhìn từ trình ánh xạ URL: Django sẽ trích xuất năm từ URL và xác định rằng yêu cầu sẽ được xử lý bởi hàm khung nhìn year_archive.
  
• Hàm year_archive xử lý yêu cầu cho năm 2020: Hàm year_archive sẽ được gọi để xử lý yêu cầu. Trong hàm này, các logic xử lý được thực hiện, bao gồm việc truy vấn cơ sở dữ liệu để lấy dữ liệu nhân viên của năm 2020.
  
• Hàm year_archive sử dụng mô hình nhân viên để truy xuất dữ liệu của năm 2020: Hàm này sẽ sử dụng mô hình nhân viên để lấy tất cả dữ liệu liên quan đến nhân viên từ cơ sở dữ liệu cho năm 2020.
  
• Django gửi phản hồi chứa dữ liệu: Sau khi dữ liệu được lấy và chuẩn bị, hàm khung nhìn trả về phản hồi, có thể là dữ liệu HTML để hiển thị danh sách nhân viên của năm 2020 trên trang web.

Phần View/Template trong Django giúp nhà phát triển dễ dàng xử lý logic và hiển thị dữ liệu dưới dạng trang web một cách linh hoạt. Điều này mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn và đồng thời giúp việc quản lý logic ứng dụng trở nên dễ dàng hơn.

Controller

Trong Django, các khung nhìn đóng vai trò như một bộ “controller” trong kiến trúc Model-View-Template (MVT). Khi một yêu cầu được gửi đến ứng dụng web Django, hệ thống URL sẽ tìm kiếm và khớp URL đó với một khung nhìn cụ thể.

Sau khi xác định được khung nhìn tương ứng, hàm khung nhìn sẽ xử lý yêu cầu, giao tiếp với lớp mô hình để lấy dữ liệu khi cần thiết và trả về phản hồi, có thể là trang HTML hoặc bất kỳ loại dữ liệu nào khác.

Hàm khung nhìn chứa logic để xác định dữ liệu nào sẽ được trình bày và cách thức trình bày dữ liệu đó. Nền tảng có thể tương tác với các mô hình Django để truy vấn và thao tác dữ liệu, sau đó chuyển dữ liệu đã xử lý vào mẫu để hiển thị. Tóm lại, khung nhìn đóng vai trò là cầu nối giữa mô hình (quản lý dữ liệu) và mẫu (quản lý giao diện).

Các yếu tố cốt lõi trong ứng dụng Django

Django bao gồm các thành phần cấu hình cơ bản như cài đặt cơ sở dữ liệu, các tùy chọn đặc thù và cấu hình riêng cho từng dự án. Các thành phần chính bao gồm:

• manage.py: Cho phép người dùng tương tác với Django qua nhiều phương thức khác nhau.
• init.py: Được xem như một gói Python, thường là một tệp trống.
• settings.py: Tệp cấu hình chứa các thiết lập của dự án.
• urls.py: Tập hợp các khai báo URL của Django và danh mục các trang trong website.
• wsgi.py: Điểm truy cập cho server tương thích với WSGI để kết nối và thao tác với dự án của người dùng.

Để kiểm tra xem dự án của bạn có đang chạy hay không, bạn có thể sử dụng lệnh sau:

$ python manage.py runserver

Điểm mạnh và hạn chế của Django Framework

Điểm mạnh nổi bật của Django là gì?

Django là một framework web mạnh mẽ và dễ sử dụng, được xây dựng để giúp lập trình viên tiết kiệm thời gian và công sức trong việc phát triển ứng dụng web. Dưới đây là những lợi ích của việc sử dụng Django, khiến Django trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều lập trình viên:

1. Đơn giản và tiết kiệm thời gian

Django được phát triển trên ngôn ngữ Python, nổi tiếng với sự đơn giản và dễ học. Framework này cung cấp mã nguồn ngắn gọn, dễ hiểu, và hỗ trợ loại bỏ các đoạn mã trùng lặp không cần thiết. Điều này không chỉ giúp bạn viết mã nhanh hơn mà còn giảm thiểu lỗi phát sinh trong quá trình lập trình.

• Thư viện phong phú: Django đi kèm với một hệ thống thư viện mạnh mẽ, giúp bạn xử lý nhiều tác vụ như xác thực người dùng, quản lý cơ sở dữ liệu hay tạo giao diện chỉ trong vài dòng mã.
• Tối ưu năng suất: Bạn có thể nhanh chóng bắt tay vào xây dựng ứng dụng mà không cần phải thiết lập từ đầu, nhờ vào các công cụ tích hợp sẵn.

2. Độ bảo mật cao

Django được thiết kế với hệ thống bảo mật hàng đầu, giúp bạn tránh khỏi các lỗi phổ biến trong lập trình web:

• Bảo vệ thông tin người dùng: Django cung cấp các cơ chế như mã hóa mật khẩu, quản lý thông tin session an toàn và bảo vệ cookie.
• Xử lý lỗ hổng bảo mật: Framework này luôn cập nhật để vá các lỗ hổng tiềm ẩn, đảm bảo ứng dụng của bạn an toàn trước các cuộc tấn công như XSS, CSRF hay SQL Injection.

Nếu bạn đang tìm kiếm một framework giúp bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư của người dùng, thì Django chắc chắn là một lựa chọn đáng tin cậy.

3. Khả năng mở rộng vượt trội

Django không chỉ phù hợp cho các dự án nhỏ mà còn đủ mạnh mẽ để xử lý lưu lượng truy cập lớn trên các ứng dụng khổng lồ như Dropbox, Mozilla, Youtube:

• Hỗ trợ nhiều máy chủ: Django cho phép bạn mở rộng dự án bằng cách chạy nhiều máy chủ riêng biệt nhưng vẫn sử dụng chung một cơ sở dữ liệu.
• Tương thích với các hệ thống lớn: Framework này hoạt động mượt mà với các nền tảng phức tạp, từ quản lý dữ liệu lớn đến xử lý hàng triệu yêu cầu mỗi ngày.

4. Đa nền tảng và linh hoạt

Django hỗ trợ phát triển ứng dụng trên mọi hệ điều hành phổ biến như Windows, MacOS, Linux, và thậm chí cả các môi trường đám mây. Điều này mang lại sự linh hoạt vượt trội cho các đội ngũ phát triển đa dạng.

• Tích hợp nhiều cơ sở dữ liệu: Django cho phép bạn sử dụng cùng lúc nhiều cơ sở dữ liệu như PostgreSQL, MySQL, SQLite hay Oracle, đáp ứng nhu cầu từ đơn giản đến phức tạp.
• Thân thiện với mọi quy mô dự án: Cho dù bạn đang xây dựng một blog cá nhân hay một mạng xã hội toàn cầu, Django đều đáp ứng tốt.

5. Cộng đồng lớn mạnh và nguồn tài liệu phong phú

Là một framework mã nguồn mở và miễn phí, Django được hỗ trợ bởi một cộng đồng người dùng đông đảo và nhiệt tình.

• Dễ dàng tìm tài liệu: Bạn có thể dễ dàng tiếp cận các tài liệu, hướng dẫn sử dụng và các ví dụ thực tế để học cách sử dụng Django.
• Hỗ trợ mạnh mẽ: Với hàng nghìn lập trình viên sẵn sàng giúp đỡ qua các diễn đàn và nhóm trực tuyến, bạn sẽ không bao giờ cảm thấy bị “bỏ rơi” khi gặp vấn đề trong quá trình phát triển.

Django không chỉ là một framework mạnh mẽ mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy cho mọi lập trình viên, từ người mới bắt đầu đến chuyên gia. Với sự đơn giản, bảo mật, khả năng mở rộng và hỗ trợ cộng đồng, Django đã chứng minh mình là một lựa chọn hàng đầu trong phát triển ứng dụng web hiện đại.

Hạn chế của Django là gì?

Django là một framework web mạnh mẽ và phổ biến, nhưng cũng có một số hạn chế mà bạn nên cân nhắc:

• Không phù hợp cho dự án nhỏ: Với cấu trúc nguyên khối và nhiều tính năng tích hợp, Django có thể trở nên quá phức tạp và cồng kềnh cho các dự án web nhỏ hoặc đơn giản.
• Hạn chế trong xử lý yêu cầu đồng thời: Django không được thiết kế để xử lý nhiều yêu cầu khác nhau cùng một lúc, điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất trong các ứng dụng yêu cầu xử lý đồng thời cao.
• Khó khăn trong việc tùy chỉnh ORM: Hệ thống ORM của Django thiếu một số tính năng nâng cao và không cho phép tích hợp hoàn toàn với các ORM khác như SQLAlchemy, hạn chế khả năng tùy chỉnh khi làm việc với cơ sở dữ liệu phức tạp.

Hiểu rõ những hạn chế này sẽ giúp bạn quyết định liệu Django có phù hợp với dự án của mình hay không.

Hướng dẫn cài đặt Django

Để có trải nghiệm sử dụng tốt nhất, bạn nên cài đặt phiên bản mới nhất của Django từ trang chủ của ứng dụng qua đường link sau: https://www.djangoproject.com/download/

• Hệ điều hành Linux: Bạn có thể chọn “package manager” để cài đặt.
• Hệ điều hành Mac OS: Bạn chọn “pip installer” để cài đặt.
• Hệ điều hành Windows: Trước tiên, hãy kiểm tra xem Python đã được cài đặt trên máy tính chưa. Nếu Python Path đã được thêm vào biến hệ thống, bạn chỉ cần giải nén và nhấn vào “Cài đặt” để tiếp tục.

Khi nào không nên lựa chọn Django Framework?

Django là một framework mạnh mẽ và linh hoạt, nhưng không phải lúc nào cũng là lựa chọn phù hợp cho mọi dự án. Dưới đây là một số tình huống bạn nên cân nhắc trước khi sử dụng Django:

1. Dự án web nhỏ

Nếu bạn đang phát triển một trang web đơn giản với ít tính năng, Django có thể quá phức tạp và nặng nề. Trong trường hợp này, các framework nhẹ hơn như Flask sẽ phù hợp hơn, giúp tiết kiệm tài nguyên và thời gian phát triển.

2. Ứng dụng có quy mô cực lớn

Đối với các ứng dụng cực kỳ lớn và phức tạp, việc chia nhỏ thành các microservices có thể hiệu quả hơn. Django không phải lúc nào cũng phù hợp để phát triển tất cả các thành phần của một hệ thống lớn trong một cơ sở mã duy nhất.

3. Khi chưa quen thuộc với Django hoặc Python

Nếu bạn hoặc đội ngũ của bạn chưa có kinh nghiệm với Python hoặc Django, việc bắt đầu với framework này có thể gặp khó khăn. Trong trường hợp này, nên xem xét sử dụng các công nghệ mà bạn đã quen thuộc để đảm bảo tiến độ và chất lượng dự án.

Việc lựa chọn framework phù hợp phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của dự án, kinh nghiệm của đội ngũ phát triển và mục tiêu kinh doanh. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định sử dụng Django cho dự án của bạn.

InterData là nhà cung cấp các giải pháp máy chủ chất lượng cao, giá rẻ bao gồm: thuê Server mạnh mẽ, thuê Cloud Server hiệu suất cao, thuê VPS tốc độ cao, và thuê Hosting giá rẻ.

Các giải pháp lưu trữ của InterData được xây dựng trên nền tảng hạ tầng phần cứng hiện đại, sử dụng bộ vi xử lý AMD EPYC Gen3 và ổ cứng NVMe U.2 tiên tiến, mang đến hiệu suất vượt trội và tốc độ truy xuất dữ liệu cực nhanh. Khách hàng sẽ được trải nghiệm dịch vụ ổn định với uptime lên đến 99.99% và hỗ trợ kỹ thuật 24/7/365.

Nếu bạn cần tư vấn dịch vụ hoặc hỗ trợ kỹ thuật, hãy liên hệ với InterData tại: